Ontslag nemen of krijgen in België: je rechten, opzegtermijn en praktische tips

Overweeg je ontslag te nemen of ben je ontslagen? In België brengt dat heel wat vragen en onzekerheden met zich mee. In dit artikel ontdek je wat je rechten zijn – zowel bij vrijwillig ontslag als bij ontslag door je werkgever – hoe je je ontslagbrief correct opstelt, wat de opzegtermijn is en hoe je je vertrek professioneel aanpakt. 

Verschil tussen vrijwillig ontslag en ontslag krijgen 

Afhankelijk van wie het initiatief neemt, verschillen je rechten en plichten sterk. Bij vrijwillig ontslag ontvang je in principe géén werkloosheidsuitkering, tenzij specifiek uitzonderlijke omstandigheden aan de orde zijn – zoals onveilige werkomstandigheden of intimidatie. 

Vrijwillig ontslag: wat je moet weten 

• Geen recht op werkloosheidsuitkering, tenzij je een wettige reden hebt om toch recht te hebben op uitkeringen  
• Formeel afsluiten: werk je ontslag altijd eerst mondeling af met je werkgever en bevestig dit schriftelijk via een ontslagbrief. Dat voorkomt contractbreuk en mogelijke gevolgen. 
• Opzegtermijn: deze start na je brief en is afhankelijk van je anciënniteit, statuut en of je zelf ontslag neemt. Een berekening kun je op werk.belgie.be vinden. 
• Sollicitatieverlof tijdens opzegtermijn: je hebt recht op 1 dag (of 2 halve dagen) per week om te solliciteren met behoud van loon 
• Verwerkingstip: neem tijd om je ontslag te verwerken. Eventueel kan loopbaanbegeleiding of ondersteuning van een consultant nuttig zijn. 

Ontslag door werkgever: jouw rechten 

• Aangetekend ontslag: de werkgever moet dit via aangetekende brief, deurwaardersexploot of gelijkwaardig officieel document doen. 
• Opzegtermijn vanaf maandag volgend op de week van ontvangst; duurtijd bepaalt de wet op basis van statuut, contract en anciënniteit. 
• Werkloosheidsuitkering: je hebt er recht op bij ontslag, tenzij het ontslag om dringende reden (zoals diefstal) gebeurt. 
• Verbrekingsvergoeding: is er te weinig of geen opzegtermijn gegeven, dan heb je recht op loon ter compensatie voor die periode 
• Sollicitatieverlof: ook hier geldt 1 dag of 2 halve dagen per week tijdens de opzegtermijn. 

De ontslagbrief: professioneel en correct 

• Stijl en toon: beknopt en zakelijk. Vermeld waarom je vertrekt niet, maar dank je werkgever wel op een korte, positieve manier. 
• Checklist te vermelden elementen: 
  • je naam en adres 
  • datum van verzending 
  • verwijzing naar beëindiging arbeidsovereenkomst 
  • bedrijfsadres 
  • ingangsdatum en duur opzegtermijn 
  • jouw handtekening 
• Bezorgopties: persoonlijk in tweevoud met ontvangstbewijs; aangetekend via post (ingangsdatum gaat in op derde werkdag na verzending); via erkend digitaal platform; of via deurwaarder 

Mondeling ontslag op professionele wijze 

Een ontslaggesprek is emotioneel beladen. Daarom: 

1. Haast je niet: weeg alternatieven en gevolgen zorgvuldig af. 
2. Kies de juiste timing: vraag een gesprek op een rustig moment en zorg dat je leidinggevende het eerst hoort. 
3. Bereid je gesprek voor: wees voorbereid op diens reactie en speel het professioneel. 
4. Kom direct ter zake: wees duidelijk, kort en positief. 
5. Blijf respectvol: zelfs bij moeilijke emoties, en zorg voor een soepele overdracht. 

De meest gestelde vragen

• Mag je ontslagbrief per e-mail sturen? Ja, maar via erkend digitaal platform als aangetekende verzending 
• Wat moet in de ontslagbrief staan? Noodzakelijke gegevens zoals hierboven opgesomd; redenen en toekomstplannen zijn optioneel 
• Mondeling ontslag – hoe aanpakken? Voorbereiding, timing en professioneel gedrag zijn cruciaal 
• Hoe verwerk je ontslag emotioneel en inhoudelijk? Neem tijd, vraag steun, update je plan en zet je schouders eronder met gerichte acties 
• Rechten bij vrijwillig ontslag? Geen uitkering, tenzij uitzonderlijk; je moet formeel ontslag nemen, opzegtermijn afwerken en je hebt recht op sollicitatieverlof. 

Of je nu vrijwillig ontslag neemt of ontslagen wordt: je rechten en aanpak verschillen fundamenteel. Weet waar je recht op hebt: in beide gevallen is een correcte ontslagbrief, opzegtermijnbewustzijn en sollicitatieverlof cruciaal. Op zoek naar een nieuwe job? Bij Glowi Jobs helpen we je graag!